Thực chất quyền công dân cũng là quyền con người nhưng phải chia ra

Hinh dong dep,ten mien dep

Cái gì mọi người được hưởng, cái gì chỉ công dân Việt Nam được hưởng. Khi nói đến quyền tức chúng ta thừa nhận, bảo vệ và bảo đảm thực hiện. Đối với phần lớn quyền con người phải ghi nhận và bảo vệ, còn quyền công dân thì thêm yếu tố bảo đảm thực hiện.

Vậy điều này biểu lộ ở chỗ nào? Cái gì mọi người được hưởng là nhân quyền, còn cái gì là công dân được hưởng thì đưa thành phạm trù quyền công dân. Ngoài ra, chúng ta bổ sung một số quyền mới như nhân quyền có nghĩa là quyền sống, quyền sống trong môi trường lành mạnh.

Điểm mới quan trọng hơn là trước đây khi chúng ta nói đến quyền công dân đều có thành tố quyền này được đảm bảo thực hiện bằng pháp luật. Ở Việt Nam, chúng ta có luật của Quốc hội, pháp lệnh của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các văn bản của Chính phủ, văn bản của địa phương. Như vậy, quyền được Hiến pháp quy định lại được bảo đảm bằng văn bản pháp luật nên sẽ khó mà kiểm soát được. Chính nên, khi mà quyền đã được Hiến pháp quy định thì phải được bảo đảm bằng luật của Quốc hội, chứ không thể quy định bởi các cơ quan khác. Tuy nhiên, đối với một số quyền do nhạy cảm nên chưa thể xây dựng luật nên vẫn được bảo đảm quy định pháp luật.

Điểm mới nữa là với quyền được giao, khi thực thi thì giới hạn đến đâu, bởi hệ trọng tới quyền của người khác và của nhà nước. Lần này, chúng ta thu nạp quy định của Công ước quốc tế về quyền chính trị, dân sự năm 1966; quyền kinh tế, văn hóa năm 1966 và tuyên ngôn nhân quyền năm 1948. Ở đây, quyền con người được giới hạn thực hiện trong một số điều kiện khăng khăng, để tránh tùy tiện trong quá trình thực hiện ví dụ vì lý do an ninh, quốc phòng, sức khỏe của cộng đồng… Đây là quy định rất mới và rõ ràng.

- Bà Nguyễn Kim Thoa: Một số quyền đưa ra trong lần sửa đổi này, tôi thấy lo ngại về thực hiện, ví dụ quyền có nhà ở đòi hỏi chúng ta phải có nguồn lực to lớn. Ví dụ chúng ta phải có hệ thống nhà ở xã hội cho những người vô gia cư qua đêm, hoặc như quyền an sinh, hoặc như quyền tự do kinh doanh. Hiến pháp năm 1992 ra đời trong bối cảnh chúng ta chuyển đổi từ nền kinh tế tập hợp sang kinh tế thị trường nên ghi vào Hiến pháp quyền tự do kinh doanh nhưng bây giờ tình hình đã khác, mọi người đều có thể kinh doanh vậy đặt ra vấn đề ghi nhận thế nào trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp.